Monedha të lashta të shkruara në shqip – Nga Aleksandër Hasanas

Monedha të lashta të shkruara në shqip – Nga Aleksandër Hasanas

ΒΑΛΘEΑΝΑ – E vendosur nga Plini (HN 3.101) midis Lupiae (Lecce) dhe Caelia (Ceglie Messapica), në të njëjtin vend ku Balentium shfaqet në Tabelën e Peutinger.

Emri gjendet si Baltium në Mela (2.4). Monedha argjendi të tipit Tarentine që datojnë rreth vitit 350 p.e.s. me legjendën dhe figuracionin e BALENES aty Messapiane Balethas ose (Valethas) i atribuohen qytetit.

Rrënojat e qytetit gjenden në seksionin e Agro di Torchiarolo të quajtur Balesio latin. Valesio 2 km në veri të S. Pietro Vernotico.

Muzeu Provincial në Brindisi ruan mbishkrime të shumta Iliro – Messapiane dhe materiale funerale nga Baletium.

Kemi gjithmonë parasysh se Shkronja e lashtë pellazgo-iliro-shqiptare ‘B’ prej gjuhës latino-greke lexohet ‘V’ ndaj dhe emërtimi i këtij qyteti prej antikitetit deformohet e lexohet prej tyre nga ‘Balesio’ ne “Valesio”.

Etimologjia: Mendohet se Balec vjen nga ilirishtja dhe mund të lidhet me fjalën shqipe ballë, nga protoshqipja *balā.

I pari që doli në këtë përfundim ishte studiuesi i mirënjohur Milan Sufflay.


Por ka shumë mundësi që ky emërtim lidhet edhe me fjalën shqipe “Baltë’ e në se vemë re me kujdes mbi monedhë shkruhet ekzaktësisht:

“ΒΑΛΘEΑΝΑ; BALTEANA” me kuptimin “Baltë e tana; BALTIANA; KENETE” (ea = i)

  • Dhe mandej në se i referohemi edhe rrënjës IE *bhel(e)- ‘shkëlqyes, i bardhë’, edhe këtu kemi sërish fjalën shqipe Ballë, Balë, Bala, Balash etj., fjalë kjo e cila tregon bardhësi, shenjë e bardhë mbi një trup me ngjyra të tjera, ashtu si dhe prej studiuesit Julis Pokorny kemi në shqipe: Ba (la) = Dritë; bardhësi … në ballë, dukje dukshmëri
administrator

Related Articles