Nga Shani Pnishi
Gjatë gjithë këtyre muajve të pandemisë, sipas specialistëve të kësaj fushe, është rritur varësia nga substancat narkotike dhe alkoolit. Një studim i publikuar së fundmi nga Agjencia e Shëndetit Publik të Kanadasë (Public Health Agency of Canada -PHAC) konstatoi një rritje të vdekjeve nga mbidoza që nga shfaqja e COVID-19. Gjithashtu policia kanadeze ka bërë të ditur se ka vërejtur një përshkallëzim të rëndësishëm në thirrjet emergjente që lidhen me incidentet e mbidozimit, sidomos të të rinjve gjatë kohës së kësaj pandemie që po vazhdon.
Në një bisedë të shkurtër për gazetën “Diaspora Shqiptare” me psikologen shqiptare në Kanada, Eni Feruli për këtë temë të rëndësishme konstatohen të dhënat qeveritare të këtij shteti. Ndërkohë, Kanadaja ka hyrë në stinën shumë të ftohtë të dimrit, ku nga eksperiencat e viteve të mëparshme kjo konsiderohet si periudha ku ka pasur gjithmonë rritje të sasisë së përdorimit të drograve të ndryshme dhe alkoolit. Në këtë kohë pritet se do të shtohet numri përdoruesve, ndërsa ky vit mund të jetë edhe më i vështirë.
Po sa ndikon pandemia në këtë fenomen? Psikologia Feruli thotë: “Fatkeqësisht shumë dhe në shifra shume të larta. Siç dihet efektin më të madh tek përdoruesit dhe tek të rinjtë e krijon stina e dimrit. Për shkak të mungesës së diellit dhe izolimit nga temperaturat e ulëta njerëzit ndihen emocionalisht shumë ulët, depresiv me mendime negative për jetën dhe agresive për rastet e personave me sjellje hiperaktive. Duke e lidhur me situatën e pandemisë tashmë dhe izolimit nga aktivitete që mund të ofrojë ky sezon, bën që koha e kaluar në ambiente të shtëpisë të jetë shumë e madhe”- konstaton ajo, duke shtuar: “Vetmia apo joshoqërimi ka qenë gjithmonë kërcënues për psikologjinë e ulët të njerëzve. Por kemi edhe grup personash që e gjejnë mënyrën për të organizuar grupime të fshehta dhe shoqëruesi kryesor i tyre është alkooli dhe substancat”.
Ajo shprehet gjithashtu se pandemia, e cila po mbush gati një vit në mes nesh, sipas statistikave dhe rasteve që ajo dhe ekipi iu saj kanë trajtuar deri më tani ka pasur një kurbë me luhatje. “Muaji i marsit theksoi pikun edhe të përdoruesve të rinj, por edhe të sasisë. Me stinën e verës ku izolimi nuk ishte kaq strikt si në fillim të pandemisë dhe tani, pati një rënie të ndjeshme të përdoruesve. Të mos harrojmë aktivitetet e ndryshme jashtë shtëpisë, shëtitjet ecjet, koha e mirë kanë ndikuar pozitivisht duke ulur numrin e përdoruesve. Tani po përballemi sërish me rritje të numrit të tyre”.
Përdorimi i substancave dhe alkoolit siç e dimë nuk kanë asnjë ndikim të mirë tek vetë personat, por jo vetëm. Abuzimi i tyre çon në agresivitet dhe në prishje të marrëdhënieve familjare, sociale dhe ndikim të drejtpërdrejtë tek fëmijët.
Cila do t’ishte këshilla e psikologes në këtë rast?
“Të japësh këshilla se si mund të përballojnë këtë ndikim të pandemisë plus stinën e dimrit të cilën nuk do ta ndaja, është jo e lehtë. Por do durim, kurajo dhe mbështetje të personave me psikologji më të dobët. Një mënyrë e të ushqyerit shëndetshëm, përdorimi i frutave antioksidante, vitaminat e ndryshme ku nuk duhet të mungojë vitamina D, etj. Aktivitet brenda ambientit familjar, përfshirja në diskutime me personat e tjerë të familjes apo telefonatave me njerëz të dashur. Programeve të preferuar televiziv dhe lojërave kreative.
Një këshillë u drejtohet familjarëve që po përjetojnë një situatë të tillë me ndonjë person të tyre të dashur: Nëse nuk mund ta përballojnë në kushtet e shtëpisë, duhet t’i drejtohen specialistëve të fushës përkatëse dhe institucionet ku trajtohen posaçërisht për këtë kategori. Varësia nga droga ka qenë dhe vazhdon të jetë një luftë e kohëve të fundit që me modernizimin dhe lirimin e tepërt të njeriut”.
Që nga fillimi i pandemisë institucioni përkatës federal Shëndetësia Kanadeze (Health Canada) ka parë një rritje të përdoruesve të drogës, dhe ka deklaruar pa ndërprerë: “Kur njerëzit janë të stresuar dhe të shqetësuar, mund të përdorin më shumë substanca në mënyrë që të përballen”. Prandaj, duke u munduar të shmang përdorimin e tepruar të sasisë së drogës dhe alkooli, ky institucion ka lehtësuar përkohësisht kufizimet për disa ilaçe të përdorura për trajtimin e varësive të tilla.
Gazeta DIASPORA