By 
Tregim
Katër orë të mira në Heathrou, katër orë të merakosura fund e krye për katër miqtë e mi që vinin për herë të parë në Londër. Dhe vinin vetëm për të ma pirë një dopio në dhe të huaj. Dhe në fund, pas të katër orëve pritjeje, ata, siç bëjnë shqiptarët e vërtetë në kësi rastesh, më çojnë mesazh se kanë gjetur bileta të lira në Romë, i kanë hipur një «Ryanair»-eri e kanë zbritur në një tjetër aeroport, në Stansted, duke më kërkuar të shkoja t’i merrja atje.
“Trapa!, – unë ju pres në Tiranë dhe ju zbrisni në Sarandë – merrni një taksi-tregojini shoferit adresën, – paguani ca para për në shtëpine time, – s’keni ç‘bëni, u shkruajta në mesash, ndërsa zura vend për kthim në shtëpi në sedilen e trenit që anglezët i thonë tub, për t’u kthyer në shtëpi para tyre. Nxora nga një qese plastike librin tim të parë, në shqip, duke e mbajtur enkas në mënyre të tillë para syve, që emri mbi kapak të dukej nga të gjithë bashkudhëtarët e mi. Por ata, shumica me fytyra të zeshkëta indianësh, as që m’i hodhën sytë fare.
Hapi secili librin e tij, në anglisht, dhe ne qejf të vet …Ndërsa i humba shpresat se dikush do të më pyeste për librin, një zonjë, mjaft simpatike (e them këtë me bindje që në fillim), pra kjo zonja, rreth të 50 –tave kërceu në sallon dhe më zgjodhi mua për të pyetur:
-Dini gjë si shkohet në Bejsouter?-Oh, po sigurisht që e di!
Do të zbrisni në Erls Kort, atje do të merrni Sentral Lain, as tre stacione dhe jeni ku të doni.
Zonja simpatike më bëri shenjë të zbrisja një çast nga tubi. Unë e ndoqa verbërisht, siç ndiqet ftesa e një gruaje të bukur jashtë shtetit. Në platformë, një valixhe e stërmadhe, të cilën vetëm një zezak ish-boksier mund ta zhvendoste, dhe një tjetër e vockël fare. E vockëla kishte një si zinxhirkë të bardhë dhe vetë e zezë dukej si një kone e denjë për t’u tërhequr nga një grua si ajo. E kuptova detyrën. Harrova lumbagon dhe me një mijë mundime e futa të rëndën plumb, në tub.
Zonja më ndoqi nga pas me të voglën si kone. U rehatua pranë meje dhe kur unë nxora shaminë, që gruaja më fut gjithmonë në pantallona dhe që po gjithmonë më shan që s’e përdor, zonja më shtrëngoi dorën dhe lëshoi nga buzët e saj një «thanks» shumë melodioz. Unë u ndjeva mirë. Lëkura e dorës së zonjës ishte e ngrohtë.
-Nga të kemi?, – e pyeta i etur për të parë lëvizjen e buzëve të saj të holla si dy nëpërkëza të kuqe.
-Nga qendra e botës, – tha ajo duke më parë drejt në sy, pa i pulitur kapakët e duke pritur reagimin, nëse do të çuditesha nga përgjigja.S’e dhashë veten. Kapa librin tim dhe desha ta hap me kapakun përballë saj.
-Bëra shaka, tha ajo duke më kapur sërish dorën. Ia lashë. Për dorën, gruaja s’më thotë gjë.-Jam kaliforniane. Vij për herë të parë në Evropë. Isha në Çeki tek ca miq të babait, të cilët kanë kaq vite që më ftonin. Hëngra mirë atje. Mish derri, mish viçi. Një javë plot. Birra çeke ishte e jashtëzakonshme. Dhe mjaft e lirë. Mbusha një valixhe plot. Do t’i çoj në Kaliforni…Unë i hodha një sy valixhes, që për pak më theu në dysh. Ja pse rëndoka kaq shumë. Ishte dëng me birra çeke. Bërthama e qendrës së botës qenka alkool. Raki, domethënë.-…Por s’mund të kthehesha pa parë Londrën. Një shoqja ime angleze në Kaliforni më thotë gjithmonë se Londra është qendra e botës.
E di ti pse? -Po padyshim që e di, – i thashë unë gjithë duke ndjekur lëvizjen e buzënëpërkëzave.
-Përse, hë? -Po sepse këtu është Grinuiçi nga kalon meridiani prej nga nis numërimi i orëve. Bota është ndarë me marrëveshje, në dy hemisfera me nga 180 meridianë secila. Lindorja 180, perëndimorja po aq. Pra, 360 meridianë. Meridiani nga meridiani lëviz me katër minuta, por 15 meridianë bëjnë një orë. Prandaj ora e Grinuiçit merret si bazë dhe shoqja jote thotë se Londra është qendra e botës…
Pa dyshuar se po ja fusja kot, risillja përgjigjen në orën e gjeografisë, tek “Samiu” me profesor “Pendulin”, kështu i thonim profesorit gjatosh që asnjëherë s’ia morëm vesh emrin. Në fakt ishte ai që i tha në shpjegimin e parë, para nesh, lavjerrësit pendul dhe kur po vinte orën tjetër Ben Imami njoftoi ”Po vjen Penduli, djema!”. Ashtu i mbeti. Ç’dreq që m’u kujtua “Penduli” në tubin e Londrës?! -Jo, jo. Ajo thotë ndryshe, – tha kaliforniania, duke ndjekur segmentet e vockla blu, në paretin përballë të tubit që tregonin si po zhvendoseshim drejt Erls Kortit.
E zura për dore. Këtë herë duke e kthyer me vështrim drejt meje. -Çfarë thotë ajo?, – e pyeta si i zënë në faj, pasi kaliforniania më qortoi ëmbël me sy për guximin.-Ajo thotë se Londra është qendra e botës, se këtu ka nënën që e pret. Ka shoqet e fëminisë dhe të kolegjit. Ka kujtimin e dashurisë së parë. Ajo thotë gjithashtu se qendra e botës është atje ku të duan. Vazhdonte të fliste, ndërsa unë fluturova me mendje në Shqipëri. Londinezja kish të drejtë. Por Londra nuk kishte si të ishte qendra e botës për mua. Kur më vdiq daja i madh në Vishocicë të Devollit, unë isha në Fullham dhe ora e varrimit ra me kohën që unë do të shkoja në punë. Në katin e dytë të autobusit londinez, tek mendoja nënën dhe tezen duke qarë për të vëllanë e madh, m’u mblodh një lëmsh në grykë dhe ia dhashë një të qari vendçe. Por zezaku faturino s’më pyeti përse qaja. Më ra në sup duke më kërkuar bileten. Jo! Qendra e botës është Tirana. Atje kam shokët që sot vijnë këtu vetëm për pak dhe më presin gjithë vitin t’u shkoj e t’u jap një dopio te “Pata”. E të më japin tre. Atje… -Po për ty cila është qendra e botës?, – më pyeti kaliforniania duke më kuptuar ndoshta çfarë po bluaja.
-Albania, – i thashë une gjithë hare e krenari duke shfryrë mall. Ajo i puthiti nepërkëzat fort dhe dëgjonte. -Anglia s’ka male fare. Shqipëria i ka malet më të bukura se të Zvicrës. Çekia s’ka fare det, ne kemi dy dhe më të bukur se detet e Italisë. Fushat tona janë më pjellore se të Kalifornisë. Plazhet tona me përrallore se të Kubës, pyjet më të mëdha se të Brazilit, gërxhet tona, birra “Tirana” – tani dhe me kanaçe, – thashë unë dhe pashë nga valixhja dëng me birra çeke.
Kaliforniania simpatike po më shihte në buzë. Tani mbase do më fusë një të puthur…Kaq të bukur sa e bëra Shqipërinë! Cila femër në botë do t’i rezistonte një shqiptari? Gruaja s’do të më thoshte gjë… -Është, apo s’është Shqipëria qendra e botës?, – e pyeta kalifornianen ndërsa tubi ndali në Earls’Court.
-Është, – tha ajo pa iu dridhur qerpiku dhe sytë , ngulur në buzët e mia.
-E di ti ku bie Shqipëria?
-E di.-Ku?
-Në Afrikë.
-Bravo! Atje është qendra e botës.
Tung, – i thashë unë shqip dhe zbrita me të shpejtë, i frikur se me buzënepërkëzat e saj do të më kërkonte t’ia çoja deri në hotel valixhen dëng me birra çeke. Kujtimit të mikut tim Josif Droboniku që u nda prej nesh kësaj kohe të mallkuar…
