Mekati i Justinës (fragment) – Nga Luan Rama

Mekati i Justinës (fragment) – Nga Luan Rama

“… Zbrisnim gjithnjë e më shumë drejt Shkodrës. Vështroja peizazhin e mrekullueshëm dhe papritur m’u shfaq sërish imazhi i asaj kulle të nëmur dhe “shtriga” që ishte djegur në oborrin e saj. Çuditërisht asaj gruaje të panjohur që kishte ekzistuar dikur, i kisha dhënë imazhin e asaj që kisha imagjinuar kur kisha zbarkuar në fshatin e Qershizës. Mbylla sytë dhe mendova: “Ç’kishte ndodhur vallë pas djegies së Justinës? Po me vajzën e saj?

Shumë vite më vonë në fshatin Qershizë tregohej se Frani ishte vrarë në afërsi të Varrit të Pashait, udhës për të shkuar në malet e Sharrit, dy ditë larg. Thoshin se ishte ndeshur me një patrullë turke që shkonte për në Shkup, të cilët e kishin ndalur, por i egërsuar siç ishte, me thikën e tij të gjahut, kishte vrarë dy prej tyre dhe, duke u larguar, një plumb i kishte përshkuar këmbën tej e tej. Turqit e kishin kapur, e kishin lidhur dhe varur pastaj në një pemë aty afër. Që atëherë ajo pemë quhej «Pema e Franit».

Mendoja për fatin e asaj që ishte konsideruar shtrigë dhe papritmas m’u rishfaq figura e Çirçes që kisha parë në një film për udhëtimin e Odisesë. Çirçja e Homerit me kupën në dorë që i jepte Odiseut ta pinte dhe aftësitë e saj në transformimin e njerëzve në kafshë. Historia e shtrigave është padyshim një histori tepër e vjetër e njeriut, që në kohët primitive, pagane. Vullkanet, rrufetë, eklipset, kometat, lindja dhe perëndimi i diellit bënë të krijoheshin në psikikën e tyre figura me fuqi mbinjerëzore, hyjni dhe Zota. Hyjnitë e antikitetit erdhën shumë më vonë. Instinkti e shtynte njeriun të besonte në ekzistencën e një fuqie të fshehtë dhe diabolike. Kështu ndoshta u krijua dhe Djalli, kjo forcë e kundërt me të Mirën. Me kalimin e shekujve, shtrigat dhe magjitë do ta shoqëronin njeriun, sistemet shoqërore. A nuk ishin tri shtrigat që i parathoshin Makbethit fundin e tij?… Shekspiri ishte frymëzuar pikërisht nga një fakt i vërtetë. Kur Ana e Danimarkës po shkonte drejt Skocisë të martohej me mbretin, rrugës në det, një stuhi e madhe desh i mbyti. Mbreti urdhëroi inkuizitorët të gjenin magjistricat që kishin bërë këtë magji. Nën torturë, disa prej tyre u detyruan të pohonin thëniet e xhelatëve se gjoja kishin bërë magji. Sigurisht i vranë, por gjithë kjo ishte thjesht një paranojë e mbretit, ashtu siç ishte dhe kur mbreti anglez Henry VIII urdhëroi që gruas së tij t’i pritej koka. Madje ajo u akuzua nga kisha se ishte shtrigë dhe se kishte njëmbëdhjetë gishta e jo dhjetë si gjithë njerëzit. Por kur në shekullin e XIX u hap varri i saj dhe vështruan kockat, u vërtetua se gjithë kjo ishte një mashtrim…

administrator

Related Articles