By NgaShani Pnishi
Para disa ditësh ushtruesja e detyrës së presidentes së Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, me rastin e Ditës Ndërkombëtare të Gruas, ka dekoruar me urdhrin “Shote Galica”, tetë gra, të cilat me aktivitetin e tyre kanë dhënë kontribut të jashtëzakonshëm në shoqërinë kosovare në fusha të ndryshme. Në mesin e tetë personaliteteve të dekoruara është edhe aktivistja Shpresa Loshaj, e cila vitin e kaluar ishte kthyer nga Kanadaja në Kosovë për të kontribuuar në mbrojtjen e ambientit në vendlidnjen e saj, Deçan, dhe jo vetëm.“Shpresa Loshaj, një pishtare e vërtetë, një guximtare e pashoqe, një luftëtare për gjithpërfshirje e aktivizëm në përpjekjet për mbrojtjen e lumenjve të Kosovës. Për punën e saj të palodhshme, për mosluhatjen në qëndrimet e saj, për guximin për të sfiduar padrejtësitë, si dhe për guximin e treguar në mbrojtjen e pasurive natyrore të Kosovës, znj. Shpresa Loshaj dekorohet sot me urdhrin “Shotë Galica”- thuhet në njoftimin e presidencës.
Ka disa vite që në qytetin ku ajo ka lindur, Deçan, janë ndërtuar disa hidrocentrale jolegjitime që prodhojnë rrymë dhe dëmtojë ambientin, pikërisht në bjeshkët ku është rritur ajo. Nostalgjia për fëmijërinë dhe rininë e hershme në ato bjeshkë, si dhe neglizhimi i institucioneve të Kosovës ndaj shkatërrimit të Lumbardhit të Deçanit, është një ndër arsyet që e kanë shtyrë atë për ta marrë iniciativën që të kthehet në Kosovë dhe të themelojë organizatën joqeveritare “Pishtarët”, një shoqatë shumë aktive, e cila ka fituar respektin e banorëve lokalë, mediave dhe shoqërisë civile.
Shpresa përmes shoqatës së saj, gjatë tërë vitit 2020 u angazhua për mbrojtjen e lumit në grykë të Deçanit dhe shkatërrimet në Zallin e Rupës përmes reagimeve të shumta duke shkruar letra institucioneve të Kosovës, duke shprehur shqetësimin e banorëve lokalë në mbrojte të Grykës së Deçanit nga kompania Kelkos. Ajo ka ngritur këtë çështje në Kuvendin Komunal të Deçanit, në Komisionin Hetimor Parlamentar në Prishtinë, në mënyrë që të ngritet si çështje në Parlamentin e Carinthia të Austrisë, nga vjen Kompania Kelkos. Loshaj, përmes angazhimit të saj e ka ngritur çështjen e shkatërrimeve në Zallë të Rupës në media si vendore edhe ndërkombëtare, sa herë që i është dhënë mundësia, përmes shoqatës së saj.
Shpresa Loshaj ka diplomuar për Studimet Ndërkombëtare në Simon Fraser University në Vancouver, dhe ka vazhduar për Master of Arts për Politikën Publike dhe Administrimin në Carleton University në Ottawa të Kanadasë. Aty edhe është punësuar nga qeveria federale kanadeze në Ministrinë e Shëndetësisë në Ottawa. Më vonë ka kaluar në Ministrinë e Inovacionit dhe Zhvillimit Ekononik si këshilltare e politikave të pronësisë intelektuale, punë të cilën e ka ndërprerë për shkak të kthimit të saj në Kosovë.
“Kthimi i Shpresa Loshajt në Kosovë nga Kanadaja, është kthim i shpresës për të gjithë qytetarët e komunës së Deçanit dhe tjerët nga mbarë Kosova të cilët e duan mjedisin dhe përpiqen për të drejtën elementare njerëzore: të drejtën në ujë, ajër dhe tokë të pastër” ka shkruar para disa ditësh në profilin e saj në Facebook deputetja dhe anëtarja e Grupit Parlamentar të Miqësisë Kosovë- Kanada,Mimoza Kusari, e cila e ka përcjellur aktivitetin e Shpresës nga fillimi. “Kompania Kelkos e cila që nga fillimi i operimit të saj në Kosovë, ka shkelur të drejtat elementare njerëzore të banorëve të komunës së Deçanit dhe më gjërë, ka ngritur padi absurde ndaj Shpresës vetëm se ajo ishte këmbngulëse në raportimin sistematik të shkeljeve të kompanisë. Këto shkelje nga ditët e para janë evidentuar dhe raportuar edhe nga organet kompetente” thote deputjeta Kusari.
Tashmë Shpresa shpreson se Kuvendi dhe Qeveria e re, të cilat janë në formim e sipër, do t’i korigjojnë gabimet e së kaluarës, të ndalojnë veprimet e dëmshme për natyrën dhe njerëzit, si dhe të ofrojë siguri për të gjithë qytetarët dhe aktivizmin e tyre të drejtë.
