By Montreal- Kanada
Hysni Marku, mjek veteriner, aktivist dhe i angazhuar në aktivitete të përfaqësisë dhe komunitetit vjen sot në një intërvistë specifike mbi jetën e në Kanada. Ai ka emigruar rreth 20 vite më parë së bashku me familjen e tij, duke marrë vendimin e guximshëm për t’u larguar nga atdheu dhe për t’a ushtruar profesionin e tij në Amerikën e veriut. Sot doktor Marku është jo vetëm një mjek i respektuar dhe i besuar nga klientët e tij, por njëkohësisht edhe një punëdhënës lokal me kontribut në shoqërinë kanadeze. Familja Marku janë një vlerë për komunitetin tonë duke shpërndarë imazhin pozitiv të shqiptarëve në botë.
1. Përse vendosët të emigronit në Kanada?
Kemi lëvizur nga Shqipëria për në Kanada në janar të vitit 1998, pasi kaluam të gjitha etapat e seleksionimit në proçedurat e emigrimit për në Kanada. Qëllimi i vetëm ishte sigurimi i të ardhmes së femijëve tanë, pasi fatkeqësisht perspektiva e jetës në Shqipëri pas ngjarjeve të vitit 1997, nuk kishte asgjë të sigurtë.
2. Si jeni integruar ju dhe familja juaj në shoqërinë kanadeze?
Siç e përmenda më sipër, në Montréal jetojmë për më shumë se 20 vitesh. Si për të gjithë emigrantët, fillimi ishtë i vështirë. Kam ardhur me një familje të re Igli 6 vjeç e gjysmë, Kevini 1 vit e gjysmë dhe bashkëshorten time, në një vend që gjithçka funksionte ndryshe krahasuar me Shqipërinë ku na duhej sensi i orientimit dhe i përshtatjes. Fillimisht, secili nga ne duhet të kuptojmë rregullat e funksionimit të kësaj shoqërie dhe të punojmë për t’u integruar sa më mirë dhe sa më shpejt, gjë që ne shqiptarëve nuk na mungojnë aftësitë. Objektivi im që kur kam vënë këmbën në Kanada, ka qenë që të ruaj profesionin tim të mjekut veteriner. Kështu në vitin 1999, mbas një kompeticioni në Universitetin e Montrealit, arrita të fitoj njërin nga dy vendet e para dhe fillova studimet në Fakultetin e Mjeksisë Veterinare. Këtu do të realizoja qëllimin tim ku do të fitoja liçencën e mjekut veteriner në vitin 2001. Nga ai vit, ushtroj këtë profesion me pasion dhe përgjegjësi profesionale.
3. Ju keni patur edhe një angazhim në komunitetin shqiptar. Cila është marrëdhënia juaj me ta?
Me komunitetin shqiptar jam i lidhur si vëllezërit siamezë, kam qenë prezent që në ditën e parë të themelimit të tij e në vazhdim. Mund të jenë të pakta rastet kur mund të kem munguar në aktivitet, festat dhe obligimet ndaj komunitetit shqiptar në Montreal. Unë e kam konsideruar gjithmonë komunitetin si një familje të dytë në Kanada, dhe për mendimin tim kështu duhet ta konsiderojmë të gjithë. Komuniteti ndihmon dhe duhet gjithmonë të punojë për ruajtjen e identitetit kombëtar, së pari nëpërmjet ruajtjes dhe mësimit të gjuhës shqipe. Ky ka qenë edhe fokusi im gjatë mandatit 2-vjeçar që pata nderin të drejtoj Bashkësinë e Shqiptarëve të Kebekut në Montreal në vitin 2013-2014. Suksesi i këtij objektivi ka qenë kur arritëm të menaxhonim 3 klasa të shkollës shqipe, 2 nga këto në Montreal dhe 1 në Laval, me gjithsej mbi 50 vogëlushë që vinin çdo të shtunë për të mësuar gjuhën më të bukur në botë dhe njërën nga gjuhët më të vjetra të folura. Por që jeta e komunitetit tonë të jetë sa më e gjallë dhe e larmishme, kërkohet shumë më tepër interes nga të gjithë pa paragjykime, por me dëshirën e mirë. Duhet që ne shqiptarët të respektojmë më shumë individët vullnetarë që japin kohën e tyre dhe energjitë për komunitetin dhe ta konsiderojmë vullnetarizmin si një detyrim social. Gjithashtu duhet që shqiptarët në Montreal të angazhohen më shumë në jetën e komunitetit për ta bërë atë sa më të këndshme dhe gjithësecilit nga ne të jap kontributin e tij.
4. A kanë shqiptarët ndonjë karakteristikë të cilës mund t’i atribuohet suksesi në biznes?
Në Montreal ka shumë shqiptarë të suksesshëm, që me punë dhe inteligjencë kanë arritur të krijojnë biznese që kontribuojnë në zhvillimin e ekonomisë së Kebekut dhë mirëqënjes personale dhe familjare të këtyre bashkëatëdhetarëve tanë siç janë: vëllezërit Koçiu DIMStone, AlbCad Design Ing. Eduart Nuhu, Piza Gourmande me pronarë Prend Tanushi, z. Lulëzim Laloshi, Dr. Aulona Leskaj bashkëpronare e një klinike dentare në îles Bizar, Dr. Andi Bajraktari pronar i një klinike dentare në Montreal, ALBA Construction me pronar Nick Sulollari, dhe shumë e shumë të tjerë. Të gjithë këta që përmenda, kanë dhënë një kontribut thelbësorë në mbarvajtjen e shkollës shqipe dhe të aktiviteteve të tjera të komunitetit tonë.
5. Pas kaq vitesh, si duket Shqipëria nga përtej oqeanit? A ktheheni shpesh ne atdhe?
Fatkeqësisht jam i detyruar të shpreh atë që ndjej që Shqipëria është e marrë peng nga një klasë politike e inkriminuar, pa vizion afat mesëm apo afatgjatë e zhvillimit kompleks dhe strategjik të Shqipërisë nga veriu në jug. Politikanët e të gjithë spektrit politik janë përgjegjës për atë fenomen fatkeq që i detyrojnë shqiptarët të mendojnë se si të gjejnë rrugën për t’u larguar nga Shqipëria. Pjesa më cilësore e Shqipërisë, truri, gjendet nëpër botë. Por për mua, Shqipëria është mëmëdheu dhe e dua dhe do vazhdoj ta dua ma shumë se çdo vend në botë. E vizitoj atëdheun çdo dy vjet dhe siç thotë Çajupi, për mua është e vërtetë që balta më duket më e ëmbël se mjalta.
6. Po për aktivitetin tuaj, na tregoni diçka më shumë për evoluimin e klinikës suaj në spital veterinar.
Së fundmi po ju jap një historik të shkurtër të evolucionit tim në mjekësinë veterinare në Kebek. Jam diplomuar në Universitetin e Montrealit në 2001, kam punuar për një klinikë veterinare për afro 4 vjet. Në gusht 2005, kam hapur klinikën e parë veterinare shqiptare në Kanada. Kur flas shqiptare, e theksoj në sensin «nacionalist », si shqiptari i parë i diplomuar në mjekësinë veterinare në Kanada. Dhe ëndrra që kam patur, u bë realitet. Që nga 2005 deri më sot, klinika ka evoluar në spital veteriner dhe është i pajisur për të shërbyer një mjekësi veterinare nga më cilësoret. Në Së fundmi po ju jap një historik të shkurtër të evolucionit tim në mjekësinë veterinare në Kebek. Jam diplomuar në Universitetin e Montrealit në 2001, kam punuar për një klinikë veterinare për afro 4 vjet. Në gusht 2005, kam hapur klinikën e parë veterinare shqiptare në Kanada. Kur flas shqiptare, e theksoj në sensin «nacionalist », si shqiptari i parë i diplomuar në mjekësinë veterinare në Kanada. Dhe ëndrra që kam patur, u bë realitet. Që nga 2005 deri më sot, klinika ka evoluar në spital veteriner dhe është i pajisur për të shërbyer një mjekësi veterinare nga më cilësoret. Në Hôpital veterinare métro Ibérville inc. ofrohet pothuajse i gjithë spektri i shërbimeve veterinere si: vizitat, profilaksia, kirurgjitë e pothujse të gjitha niveleve, analizat laboratorike të plota, radiologjia dixhitale, dentisteria, farmacia etj. Janë të punësuar 3 mjekë veteriner, 3 infermiere veterinere dhe 4-5 punonjës në recepsion dhe në ndihmë të proçedurave. Ditët e fundit patëm nderin të kemi si vizitor shkëlqesinë e tij, Ambasador të Shqipërisë në Kanada z. Ermal Muça me stafin e tij, që na dhanë një kënaqësi të veçantë. Kjo tregon interesin dhe respektin ndaj diasporës që për mendimin tim duhet të tërhiqet dhe të japë kontribut real në zhvillimet në Shqipëri. Shfrytëzoj rastin të falenderoj z.Muça për vizionin që ka dhe interesimin e tij shumë aktiv në të gjithë Kanadanë, për t’i qëndruar pranë komunitetit shqiptar, për të ndihmuar shkollën shqipe kudo që është nga Vankuveri në Montreal. Nga kjo filozofi ka vetëm të fituar dhe mbi të gjitha fiton Shqiptarizmi.
