Si një mbështetës i hershëm i kandidatit Trump, në vitin 2016, ishte e pamundur të mos vlerësoja atë që ai po sillte në arenën publike – jo vetëm në Shtetet e Bashkuara, por edhe në Evropë. Ai pati një ndikim që shkoi përtej brigjeve amerikane dhe frymëzoi një valë të re konservatorizmi, duke trimëruar të ashtuquajturit njerëz të harruar, njerëzit e thjeshtë. Në momente të caktuara të historisë, Zoti, fati ose rastësia bëjnë që disa njerëz të marrin një rol thelbësor në formësimin e kohërave në të cilat ata jetojnë. Ata e ndajnë qartë historinë në dy epoka të ndryshme dhe lënë gjurmë për dekadat e ardhshme. Dikush mund të mos e pëlqejë Donald Trumpin, apo stilin e tij, por ai i bëri njerëzit të ndiheshin të parë dhe të dëgjuar, duke rikthyer rëndësi e humbur të votëssë tyre.
Si pasojë e frustrimit me një aleance të fshehtë të perceptuar midis qeverive, interesave financiare dhe Big Tech, shumë kombe në të gjithë Perëndimin po ngrihen, duke zgjedhur të mbështesin të njëjtat ide dhe parime që partitë e qendrës së djathtë dhe konservatore kanë mbrojtur gjithmonë, si liritë individuale, përgjegjësia, tregjet e lira, tregtia e lirë dhe e ndershme, tradita, kultura, mbrojtja e kufijve dhe sundimi i ligjit. Megjithatë, teksa këto parti u zhvendosën majtas, duke harruar parimet që supozohet të mbronin, njerëzit në masë të madhe duket se po zgjedhin individë dhe parti të tjera të reja që mbrojnë të njëjtat ide dhe parime, por po i bërtasin apo i thonë në mënyrë më pak të sofistikuar këto ide, parime e politika të arsyeshme se politikanët e vjetër të establishmentit e që janë mbase më të artikuluar.
Votimi për kandidatin Trump në vitin 2016 ishte mekanizmi mbrojtës i shumë njerëzve që po shihnin të drejtat dhe liritë e tyre të gërryera dhe të sulmuara, ndërkohë që i ashtuquajturi establishment politikisht korrekt po injoronte çdo kërkesë të tyre. Unë besoj se kjo është arsyeja pse votuesit republikanë i qëndruan serish pranë ish-presidentit.
Sipas mendimit tim, guvernatori Ron DeSantis ishte kandidati më konservator në garë. Ai ka një rekord të suksesshëm si Guvernator i Floridës dhe do të ishte bërë një president i jashtëzakonshëm. Në vitin 2028 mbase edhe do të jetë – duke u bërë Presidenti më konservator nga koha e Reganit. Më e rëndësishmja, në mbështetjen time për të unë besoja fort dy gjëra: Së pari, ai mund të fitonte kundër çdo kandidati të majtë në nëntor, diçka që unë, si një vëzhgues i huaj i këtij cikli zgjedhor isha skeptik që presidenti Trump mund ta arrinte. Së dyti, sipas mendimit tim, DeSantis paraqiti një fuzionizëm të përmirësuar Reaganian që mendoj se është rruga e duhur përpara për konservatorizmin, ndërkohë që Trump largohej më majtas me shume propozime të tij në këto primare dhe në disa politika të ndjekura në qeverisjen e tij (asnjë propozim për ulur borxhin apo reformuar sigurimet shoqërore që po shkojnë drejt falimentit, rritja e shpenzimeve qeveritare që gjate qeverisjes së tij, rritja e borxhit dhe deficitit qe përpara pandemisë,propozimi për tarifën 10% për çdo produkt importi, mbrojtja e vaksinave COVID dhe menaxhimit të pandemisë, qytetet 15 minutëshe etj.)
Në mënyrë të pamohueshme, politikat ekonomike nga ana e ofertës kanë rezultuar edhe një herë të jenë një recetë suksesi në Florida, ashtu siç kishin qenë gjatë administratës së Reganit. Uljet e taksave, derregullimi, buxhetet e balancuara, stimujt për të investuar, punësuar dhe prodhuar kanë rezultuar në liri, prosperitet dhe mundësi të zgjeruara.
Nga ana kulturore, DeSantis nuk është shmangur nga lufta kundër një rimishërimi të ri të armikut të vjetër të qytetërimit – komunizmit. Wokeizmi dhe kultura e anulimit janë dy nocione që nuk manifestohen në shoqëri si nevojë e shumicës, por më tepër si një imponim i pakicës për përfitime politike dhe financiare. Lufta e tij për transparencë dhe për të çuar përpara përgjegjësisë ata që kryen padrejtësi të mëdha gjatë pandemisë COVID-19 është për t’u vlerësuar.
Këto politika, disa prej të cilave kandidati Trump i kishte paraqitur gjithashtu gjatë fushatës së tij të 2016-ës dhe i kishte zbatuar në mandatin e tij katër-vjeçar, vërejta se mungonin në platformën e tretë për nominimin republikan të presidentit të 45-të. Tani që rivali i tij kryesor është tërhequr nga gara, mesazhi i fushatës së Trump duhet të ndryshojë dhe të përmirësohet në mënyrë që të fitojë, duke reflektuar fuzionizmin e përmirësuar që DeSantis tregoi se mund të funksiononte.
Së pari, çdo fushatë republikane – dhe si kryesues, ajo e Trumpit më shumë se e kujtdo – duhet të shmangë gabimet e fushatës së 2020-ës, si p.sh. lënien e fushës së lirë për të majtënqë të përdorë të gjithë mekanizmin ligjor në dispozicion të tyre, ndërkohë që Republikanët nuk e bëjnë. Nëse votimi me postë, apo ajo që quhet ballot harvestingjanë të ligjshme, nuk ka asnjë arsye pse republikanët të mos i përdorin ato, ashtu siç bëjnë demokratët.
Së dyti, Presidenti Trump duhet të tërheqë të gjithë konservatorët, të moderuarit dhe të pavarurit. Askush nuk mund të fitojë zgjedhjet vetëm duke u siguruar që baza të dalë në ditën e zgjedhjeve. Ai kandidoi praktikisht si të ishte në detyrë dhe përqindja e tij ra nga më shumë se 95% dy vjet më parë, në 50%. Së pari, ai duhet të bashkojë Partinë Republikane. Më pas, fushata duhet të pranojë se ata kanë një problem me zonat periferike, me gratë dhe të rinjtë. Ai duhet të drejtojë një fushatë të disiplinuar dhe me mesazh të qartë, duke marrë parasysh gjithashtu problemet ligjore me të cilat përballet ish-presidenti dhe implikimet që vijnë prej kësaj.
Më e rëndësishmja, jo të gjithë ata që nuk pajtohen me ish-presidentin janë armik, RINO ose të shitur. Kjo retorikë nga ai dhe shumë në fushatën e tij bën më shumë dëm sesa mirë, largon aleatët dhe mbështetësit e mundshëm – një luks që Presidenti Trump nuk e ka. Ka kaq shumë njerëz që presin një shenjë dhe shansin për të mbështetur presidentin e 45-të. Në periudha të ndryshme zoti Trump ka treguar anën e tij presidenciale, diçka që shumica dërrmuese e elektoratit e pret.
Kjo më çon te elementi i tretë – një platformë unifikuese konservatore që frymëzon, është optimiste dhe e provuar të jetë e suksesshme. Në fund të fundit, çdo qytetar pyet se si do të jetë më e mirë jeta e tyre nëse zgjidhet një politikan, aq më tepër kur bëhet fjalë për presidentin e Shteteve të Bashkuara. Trump duhet të artikulojë ide që rezonojnë me shumicën e popullit. Ai duhet të bëjë të përhershme uljet e taksave, të propozojë se si të eliminohen shpenzimet e kota dhe të ulë në minimum shtetin administrativ dhe ndikimin që burokratët e pazgjedhur kanë tek çdo person. Trump duhet të hartojë një plan se si të ulë borxhin publik dhe deficitet buxhetore. Kufiri jugor duhet të jetë padyshim një çështje e rëndësishme, me një zgjidhje të besueshme. Për më tepër, ai duhet të plotësojë administratën e tij me njerëz seriozë, kompetentë dhe me integritet, të cilët nuk do ta minojnë atë në çdo hap të rrugës.
Për më tepër, ai duhet të sigurojë që ajo që ndodhi gjatë pandemisë COVID nuk do të ndodhë më kurrë. Gjykatësi i Gjykatës së Lartë të Shteteve të Bashkuara, Neil Gorsuch, deklaroi së fundmi se “që nga marsi 2020, ne mund të kemi përjetuar ndërhyrjet më të mëdha në liritë civile në kohë paqe në historinë e këtij vendi. Zyrtarët ekzekutivë në të gjithë vendin nxorën dekrete emergjente në një shkallë marramendëse. Guvernatorët dhe drejtuesit lokalë vendosën urdhra bllokimi duke i detyruar njerëzit të qëndrojnë në shtëpitë e tyre. Ata mbyllën bizneset dhe shkollat, publike dhe private. Ata mbyllën kishat, edhe pse lejuan kazinotë dhe bizneset e tjera të favorizuara të vazhdonin. Ata kërcënuan shkelësit e këtyre masave jo vetëm me dënime civile, por edhe me sanksione penale.”
Për turpin e jo vetëm amerikanëve, por edhe qytetarëve kudo, liritë individuale u shkelën me miratim të heshtur nga pothuajse të gjithë. Ata pak kundërshtarë u dënuan me injorim dhe çdo diskutim ishte i mbyllur pa nisur, nga një koalicion i frikshëm i mediave, politikanëve, Big Tech dhe Big Pharma. Ky këndvështrim thellësisht i majtë – guxoj të them edhe socialist – na u imponua të gjithëve, pasi harruam paralajmërimin e Benjamin Franklin se “ata që heqin dorë nga Liria thelbësore, për të blerë pak Siguri të përkohshme, nuk meritojnë as Lirinë, as Sigurinë”. Deri më sot, askush nuk është mbajtur përgjegjës.
Platforma e tij duhet të përfshijë gjithashtu një politikë të jashtme të fuqishme. Ai arriti disa gjëra të mira në mandatin e tij të parë. Vetë Trump tha në fillim të presidencës së tij se Amerika e Para nuk do të thotë Amerika e vetme.
Për të tejkaluar përparimet kineze dhe ruse si në sasi ashtu edhe në cilësi, Amerika mund t’i rikthehet një versioni të përditësuar të parimeve dhe politikave fuzioniste që rezultuan të suksesshme në fitoren e Luftës së Ftohtë dhe të inkurajojë edhe Evropën – aleatin më të mirë të SHBA – ta bëjë këtë. Përqafimi i një realizmi parimor të përqendruar në paqen përmes forcës është çelësi.
Për ta bërë këtë, ai duhet të reformojë të gjithë Departamentin e Shtetit dhe të zhbëjë ndikimin e rrezikshëm të lobimit të të majtës radikale.
Kjo nuk kërkon një zgjedhje binare midis intervencionimit dhe izolacionizmit; përkundrazi, një qasje realiste parimore që bashkëpunon me aleatët, step kundërshtarët dhe synon të ruajë ekuilibrin e rendit botëror në Perëndim. Udhëheqësit në Shtetet e Bashkuara duhet të lundrojnë në ekuilibrin delikat midis imperativit për lidershipin amerikan në skenën botërore dhe thirrjeve për maturi, transparencë, llogaridhënie dhe politika të përmirësuara ekonomike dhe sociale brenda vendit. Amerika duhet të udhëheqë dhe të inkurajojë një koalicion vendesh që secili të mbështesë dinjitetin, vlerat dhe interesat e veta individuale duke bashkëpunuar për objektiva të përbashkëta.
Jo shpesh njeriu ka një shans të dytë për të kandiduar për president. Donald Trump po merr të tretin. Ai mund ta kthejë fushatën e tij në një fushatë të suksesshme, spektakolare dhe një mandat presidencial edhe më të mirë se ai i mëparshmi. Ai ka mundësinë t’u tregojë të gjithëve se sa të suksesshme mund të jenë politikat konservatore, sa e sigurt është bota kur konservatorët e drejtojnë atë dhe të frymëzojë një valë fitoresh konservatore në të gjithë botën. Nëse ai zgjedh këtë rrugë, konservatorët dhe të moderuarit do të jenë pas tij.
* * *
Nikola Kedhi është ekspert ekonomik dhe konsulent financiar, bashkëautor i Kushtetutës së Vlerave të Djathta dhe bashkëpunëtor në disa media në SHBA, MB dhe Evropë, si Fox News, Daily Wire, Newsmax etj. Artikujt e Kedhit pasqyrojnë vetëm opinionet e tij. Artikulli është botuar në median amerikane Daily Wire.