By Leonard Norman Cohen u lind në 21 shtator 1934 dhe u nda nga jeta më 7 nëntor 2016. Ai ishte një këngëtar, kompozitor, poet dhe romancier kanadez.
Cohen u fut në Sallën e Famës Kanadeze të Muzikës, Sallën e Famës Kanadeze të Këngëtarëve dhe Sallën e Famës në Rock and Roll.
Në vitin 2011, Cohen mori një nga Çmimet Princi i Asturias për letërsi dhe çmimin e nëntë Glenn Gould. Cohen ndoqi një karrierë si poet dhe romancier gjatë viteve 1950 dhe fillimit të viteve 1960. Nuk filloi një karrierë muzikore deri në 1967 në moshën 33 vjeç…
…Leonard Cohen lindi në periferinë Montreal të Westmount, Quebec. Nëna e tij e lindur në Lituani, Marsha (“Masha”) Klonitsky ishte vajza e një shkrimtari Talmudik, Rabini Solomon Klonitsky-Kline, dhe emigroi në Kanada në 1927.
Gjyshi i tij atëror, familja e të cilit ishte zhvendosur nga Polonia në Kanada, ishte Lyon Cohen, presidenti themelues i Kongresit Hebre Kanadez. Prindërit e tij i dhanë emrin hebre Eliezer, që do të thotë ‘Zoti është ndihmë’.
Babai i tij, Nathan Bernard Cohen zotëronte një dyqan të konsiderueshëm veshjesh, vdiq kur Cohen ishte nëntë vjeç. Familja vëzhgoi Judaizmin Ortodoks dhe i përkiste Kongregatës Shaar Hashomayim. Cohen mbajti me ta lidhjet për pjesën tjetër të jetës së tij.
Për temën e të qenit Cohen, në 1967 ai i tha Richard Goldstein, “Unë kisha një fëmijëri shumë mesianike. Më thanë se isha pasardhës i Aaronit, kryepriftit”.
Krijimtaria
Cohen frekuentonte Bulevardin Saint Laurent të Montrealit për argëtim. Shijoi baret e dikurshme të Montrealit të Vjetër. Kur u largua nga Westmount bleu një vend në Bulevardin Saint-Laurent.
Ai do ta lexonte poezinë e tij në klube të ndryshme aty pranë. Në atë periudhë dhe atë vend, Cohen shkroi tekstet e disa prej këngëve të tij më të famshme.
Në 1951, Cohen u regjistrua në Universitetin McGill, ku u bë president i Unionit të Debateve McGill dhe fitoi konkursin letrar Chester MacNaghten për poezitë “Sparrows” dhe “Thoughts of a Landsman”. Cohen botoi poezitë e tij të para në mars 1954 në revistën CIV/n. Ky botim përfshinte gjithashtu poezi nga profesorë të cilët ishin gjithashtu në bordin editorial, Irving Layton dhe Louis Dudek.
Cohen u diplomua nga McGill vitin e ardhshëm. Ndikimet e tij letrare gjatë kësaj kohe përfshinin William Butler Yeats, Irving Layton (i cili dha mësim në shkencat politike në McGill dhe u bë si mentori i Cohen dhe shoku i tij). Pastaj Walt Whitman, Federico García Lorca dhe Henry Miller.
Libri i tij i parë me poezi i botuar, “Le të Krahasojmë Mitologjitë” (1956), u botua nga Dudek si libri i parë në Serinë e Poezisë McGill vitin pas diplomimit të Cohen.
Libri përmbante poezi të shkruara kryesisht kur Cohen ishte midis moshës 15 dhe 20 vjeç. Ato Leonard Cohen ia kushtoi librin babait të tij të ndjerë. Kritiku i njohur letrar kanadez Northrop Frye shkroi një përmbledhje të librit. Aty i dha Cohen “lavdërim të përmbajtur”.
Njohja
Pas diplomimit, Cohen kaloi në Fakultetin e Drejtësisë McGill dhe më pas një vit (1956–57) në Shkollën e Studimeve të Përgjithshme të Universitetit Columbia. Cohen e përshkroi përvojën e tij në shkollën pasuniversitare si “pasion pa mish, dashuri pa kulm”.
Si pasojë, Cohen u largua nga Nju Jorku dhe u kthye në Montreal në 1957, duke punuar punë të ndryshme të çuditshme. U përqëndrua në shkrimin e poezive. Ato u përfshinë ne librin e tij të ardhshëm, The Spice-Box of Earth (1961). Ai ishte libri i parë që Cohen publikoi përmes kompanisë botuese kanadeze McClelland & Stewart.
Testamenti i babait të tij i siguroi atij të ardhura modeste të mjaftueshme për ta lejuar atë të ndiqte ambiciet e tij letrare për kohën. The Spice-Box of Earth ishte i suksesshëm në ndihmën për të zgjeruar audiencën për poezinë e Cohen. E ndihmoi të arrinte në skenën e poezisë në Kanada, jashtë kufijve të Universitetit McGill.
Libri gjithashtu ndihmoi Leonard Cohen të fitonte njohje kritike si një zë i ri i rëndësishëm në poezinë kanadeze.
Vlerësimet
Në 1966, prodhuesi i CBC-TV Andrew Simon prodhoi një program lokal të çështjeve aktuale të Montrealit, Shtatë në Gjashtë. I ofroi Cohen një pozicion si drejtues. “Vendosa që do të bëhem këngëtar. Unë dua të shkruaj këngë,” kujton Simon duke i thënë Cohen.
Më pas, Cohen publikoi më pak, me boshllëqe të mëdha, duke u përqendruar më shumë në regjistrimin e këngëve. Në 1978 ai botoi librin e tij të parë me poezi pas shumë vitesh, “Vdekja e Zonjës”. Vetëm në vitin 1984 Cohen botoi librin e tij të radhës me poezi, “Libri i Mëshirës”. Ai i dha atij Çmimin Letrar për Poezi të Shoqatës së Autorëve Kanadezë.
Libri përmban 50 poezi prozë, të ndikuara nga Bibla Hebraike dhe shkrimet e Zenit. Vetë Cohen i referohej pjesëve si “lutje”. Në 1993 Cohen botoi Stranger Music: Poezi dhe Këngë të Zgjedhura. Dhe në 2006, pas 10 vjet vonesash, shtesash dhe rishkrimesh, Librin e Mallit. Libri i mallit i kushtohet poetit Irving Layton.
Gjithashtu, gjatë fundit të viteve 1990 dhe 2000, shumë nga poezitë dhe tekstet e reja të Cohen u botuan për herë të parë në faqen e tifozëve The Leonard Cohen Files. Aty u perfshi edhe versioni origjinal të poezisë “Një mijë puthje të thella” (të cilën Cohen më vonë e adaptoi për një këngë) .
Muzika
Albumi i tij i parë, Këngët e Leonard Cohen (1967), u pasua nga tre albume të tjera të muzikë popullore. “Këngë nga një dhomë” (1969), “Këngë të dashurisë dhe urrejtjes” (1971) dhe “Lëkura e re për ceremoninë e vjetër” (1974). Regjistrimi i tij “Vdekja e Burrit të Zonjave” i vitit 1977, i bashkë-shkruar dhe prodhuar nga Phil Spector, ishte një largim nga tingulli i mëparshëm minimalist i Cohen.
Në vitin 1979, Cohen u kthye me këngët më tradicionale të fundit, të cilat ndërthurën stilin e tij akustik me ndikimin e xhazit, Azisë Lindore dhe Mesdheut. Kënga më e famshme e Cohen, “Hallelujah”, u publikua për herë të parë në albumin e tij në studio Various Positions në 1984. “I’m Your Man” në 1988 shënoi kthesën e Cohen për prodhime të sintetizuara.
Në 1992, Cohen lëshoi, “E Ardhmja”, e cila kishte tekste të errëta dhe referenca ndaj trazirave politike dhe shoqërore. Cohen u kthye në muzikë në 2001 me publikimin e “Dhjetë Këngë të Reja”, e cila ishte një hit i madh në Kanada dhe Evropë.
Albumi i tij i 11-të, Dear Heather, doli në 2004. Pas një turneu të suksesshëm midis 2008 dhe 2013, Cohen lëshoi tre albume në katër vitet e fundit të jetës së tij: “Old Ide” (2012), “Popular Problems” (2014) dhe “You Want It Darker” (2016), e fundit prej të cilave doli tre javë para vdekjes së tij. Një album pas vdekjes me titull “Thanks for the Dance” u publikua në nëntor 2019. Ishte albumi i tij i pesëmbëdhjetë dhe i fundit në studio./fjala.al
