Në Mbretërinë e Bashkuar do të testohet mundësia që të shkurtohet dhe një ditë pune në javë, nga 5 ditë punonjësit të punojnë 4 ditë. Projekti pilot që do të nisë në qershor, do të zgjasë 6 muaj, ku punonjësit do të punojnë 32 orë, në vetëm 4 ditë në javë, dhe kjo do të ndodhë pa ndryshime në pagë.
Nisma është ideuar nga organizata 4 Day Week Global, dhe tashmë është provuar edhe në Islandë me 2500 punonjës. Rezultatet treguan se produktiviteti dhe shërbimi mbeti nuk u përkeqësua dhe në disa raste u përmirësua.
Kompania teknologjike Microsoft bëri një eksperiment të ngjashëm në vitin 2019. Punonjësve iu shkurtua puna në 4 ditë në javë dhe rezultatet ishin pozitive. Sipas kompanisë produktiviteti i punës u rrit me 40%. Po ashtu pati kursim të energjisë elektrike dhe letrës së përdorur. Projekti do të studiojë ndikimin e këtij ndryshimi në mirëqenien e punonjësve dhe në produktivitetin e kompanisë. Ky program pilot i 4 ditëve të punës në jave, po aplikohet aktualisht në Spanjë dhe Skoci. Ndërkohe që pritet të implementohet në SHBA, Irlandë, Kanada, Australi dhe Zelandë të Re.
Orë të shkurtuara dhe paga më të drejta
Studiues nga e gjithë bota besojnë se mania për t’u rritur ekonomikisht duhet t’i hapë rrugën kërkesës së lartë për qëndrueshmëri. Nëse nuk ndryshojmë mënyrën si mendojmë për prodhimin dhe konsumin, është vetëm çështje kohe përpara se resurset e tokës të japin frymën e fundit.
Një raport i kryer në Mbretërinë e Bashkuar rreth Fushatës së Javës me 4 Ditë Pune, tregoi se gjurma e karbonit apo totali i emetimit të gazrave serë në ambient në Britani mund të ulej me 127 milionë ton në vit. Kjo do të ishte një ulje me rreth 21.8% ose më tepër, se emetimi total i gazrave serë i të gjithë shtetit të Zvicrës.
Por nga vjen ky reduktim?
Sasia më e vogël e konsumit të energjisë si dhe reduktimi i dioksidit të karbonit të çliruar nga djegia e karburantit që nevojitet për të shkuar në punë çdo ditë janë ndër arsyet kryesore, por ka edhe disa fusha të tjera unike ku ndikimi i orëve të shkurtuara është tejet pozitiv.
Një shembull konkret është Franca, ku nisma kombëtare për të ulur orët e punës në 35 orë në javë në vitin 2000, ka treguar ndryshime drastike ne rutinën e qytetarëve francezë. Më shumë kohë jashtë zyrës, i ka bërë njerëzit të fillojnë t’i tregojnë më tepër rëndësi orëve të shpenzuara në shtëpi me të dashurit e tyre, në vend që t’i kalojnë ato pak orë jashtë punës duke konsumuar më tepër.
Pushime më të gjata mund të shoqërohen me një ndryshim kulturor të mënyrës se si e kuptojmë ‘bollëkun’. Më pak orë në punë do të thotë më tepër mundësi për një lëvizje të të gjithë shoqërisë tek aktivitete që çlirojnë më pak karbon dhe gazra të dëmshme për atmosferën dhe shëndetin personal e të të gjithë planetit.