Mjaftoi vizita e radhës e kryeministrit Rama, në Nish dhe Beograd, në një forum ekonomik të Serbisë dhe Shqipërisë, e sidomos deklaratat e tij të bëra aty, për të nxjerrë në pah hatërmbetjet e zakonshme, mosmarrëveshjet ndërshqiptare, me gjasë më tepër, të ndërqeveritarëve të Kosovës dhe Shqipërisë. Rama si kryeministër i Shqipërisë, në atë forum, foli edhe si përfaqësues i shqiptarëve, pra edhe në emër të kombit. Dhe mirë bëri, se është detyra e përfaqësuesve të Shqipërisë dhe Kosovës, që të jenë dalëzotës të aspiratës kombëtare, siç kanë qenë në historinë e moçme dhe të re. Në mes të tjerash Rama, kryeministri i Shqipërisë, pohoi se Trepçe nuk do të çohet në Beograd! Një pohim befasues, që përpos të tjerash tregon se ka raste që e flak tutje xhaketën e politikanit të zyrtarshëm dhe pohon të vërteta të heshtura prej shumë kohësh nga mjediset e politikës.
Ky pohim, dhe analiza të tjera të bëra aty, ranë si rrufe në qiellin e kthjellët të mirëkutpimit me serbët, dhe madje e zuri gafil edhe kryeministrin serb Vuçiç, që këtyre kohëve ka hedhur krahëve kapotën e politikanit të moderuar, ndonëse si të gjithë politikanët serbë, nuk e pranon realitetin politik të pavarësisë së Kosovës. Vetëm kaq u desh, që ministri i jashtëm i Kosovës, Enver Hoxhaj (i riu), të shpërthente me furi kundërshtie të hapur ndaj gjoja paternalizmit të Shqipërisë ndaj Kosovës, duke nxjerrë kështu teshat tona palavi në sytë e botës. Serbët dhe Vuçiçi tani, më të lumtur se kurrë, po hedhin vallenë e përçarjes, kur shohin se si shqiptar me shqiptar, luajnë kacagjelthin se kush zhurmon më shumë. Kjo rrethanë, rastësore në pamje, që zbulon se qeveritarët e dy Shqipërive, e kanë lënë pasë muajn e mjaltit, të artikuluar me aq bujë në fillesat e qeverimit të Ramës, madje është vetëm pjesa e dukshme, e habereve të vona, të kacafytjes vllazërishte, që bëri xhiron e botës.
Në anën tjetër, pjesa e mbetur në heshtje, mbase në tunelin e moskomunikimit, është mospranimi i palës kosovare (qeveritarëve të saj), që të shkonin në Nish në delegacionin e Ramës, gjë e pamundur të ndodhte kur shtetarët serb nuk kanë dhënë shenja se do ta pranojnë pavarësisnë e Kosovës, e qysh do të prisnin ministrat e Kosovës! Përplasjet, aq sa mundet që të përcaktohen si të tilla, më tepër zënka parlliku të mëhallave shqiptare, në fund fare e kanë bazën te një përpjekje mjerane, e qarqeve të qarta antishqiptare, ku megjithatë janë përfshirë edhe disa shqiptarë, të ditur dhe me padije, se tanimë ka nisur faza e dy kombeve, shqiptar dhe kosovar. Shteti i Kosovës, le ta kuptojnë edhe shqiptarët më në fund, nuk u krijua vetëm si aspekt i luftës për të drejtat njerëzore, por mbi të gjithë për të drejtat kombëtare të tyre, të shkeluar me dhunë shtetërore nga zaptuesit serbë. Ndërhyrja e trupave të NATO-s në vitin 1999, nuk është larg për ta kujtuar, ishte për të ndaluar spastrimin etnik të trojeve shqiptare.
Pritja e vëllezërve shqiptar të Kosovës, më mirë se kudotjetër u bë nga shqiptarët e Shqipërisë. Bashkimi shpirtëror, pas ndarjes së padrejtë në shekullin tjetër, ka ngjarë në atë moment, jetik të mbijetesës së shqiptarëve të Kosovës. Kjo është histori e afërtë, që nuk ka se si të harrohet, një histori që përmbysi epokën e mbytjes me heshtje të çështjes shqiptare në këtë rajon. Me këtë akt unik në historinë e NATO-s, fuqitë e mëdha, ShBA, Britania etj. , dëshmuan se erdhi koha e rregullimit të padrejtësive të kryera mbi shqiptarët dhe trojet e tyre. Shekulli i njëzet e një është shekulli i shqiptarëve, i zgjidhjes së çështjes shqiptare bazuar në parimet demokratike të ekzistencës së tyre, duke mbetur në kontinent nga të paktat kombe që mbijeton i ndarë në disa shtete. Është tjetër gjë koha, momenti se kur do të ngjasë bashkimi i plotë i shqiptarëve, është tjetër paaftësia jonë për të gjetur gjuhën e përbashkët, për të bashkuar idealin dhe fuqinë. Askush, politikanë apo jashtë saj, nuk duhet të bëhet palë me ata që dhunuan dhe përdhunuan shqiptarët, nuk ka sens dhe logjikë që të jesh përfaqësues i shqiptarëve dhe të shkosh përkundër aspiratës së bashkimit të shqiptarëve. Rama, ashtu si gjithë politika shqiptare e rajonit, në të bërit politikë, bart të dy anët e medaljes, të trimërimit për të pohuar aspekte të forta si deklaratat për Trepçen, por edhe kompleksin e pranimit të vijimit të statukuosë, të fatit të shqiptarëve të ndarë në copa e grimë. Deklaratat e bëra më herët, të përsërituar tash së fundi, se me fqinjët kemi probleme zero, përpos se e nxituar, është thelbësisht e pavërtetë. Fqinjët tanë, në veri e jug, në lindje e ngado, nuk lënë kusur që të na zhgrapin edhe copa të tjera. Fqinjët tanë, padrejtësisht kanë shpikur kaq shumë probleme me ne, me ekzistencën e shqiptarëve, e sidomos me ekzistencën e dy shteteve shqiptare në këtë rajon. Nga ana tjetër, deklarata e Ramës, dhënë televizionit Alxhzira se jam kundër Shqipërisë së Madhe, se i përket së shkuarës, punët e çështjes shqiptare i ngatërron edhe ca më shumë. Koncepti Shqipëri e Madhe, varësisht historisë së rajonit, është një shpikje e serbëve dhe grekëve, për të mbuluar me gjethe fiku Serbinë e Madhe dhe Greqinë e Madhe, të zmadhuara në kurriz të trojeve shqiptare. Pavarësia e Kosovës, është tregues se Serbisë së madhe, si një rregullim i padrejtësive historike, iu hoq nga sundimi një territor i përfillshëm, si dhe popullsia shqiptare e përçmuar nga dikatati serb.
Pra, historia po shfletohet, madje po e bëjnë të tjerët risjelljen në tryezën e diplomacisë dhe politikës ndërkombëtare, e ne vetëm po shohim, së paku ta lexojmë, por nuk ka arsye që të shkujdesemi, e të bëhemi më katolik se sa Papa, për tu dukur se dimë të bëjmë politikë të madhe. Qeveritarët e Shqipërisë dhe Kosovës, të bëjnë detyrën për të cilën janë votuar, forcimin e shtetit ligjor, ndëshkrimin e korrupsionit, sigurimin e lirive të njeriut, dhe pastaj të hidhen edhe në detin e politikës së madhe, se çfarë duhet të bëjë rajoni. Ne vërtet jemi faktor stabiliteti, por një stabilitet që dhunon të drejtat e shqiptarëve në rajon, nuk ka pse të ushqehet për të qenë jetëgjatë, sepse vetëm stabilietit demokratik, pra realizmi i barabartë i të drejtës së shqiptarëve, do ta bënte më normal këtë rajon dhe do të çlironte Europën nga padrejtësia e vulosur në shumë momente, por që kulmojnë me 1913. As më idealisti dhe ëndrrimtari më i thekur i botës shqiptare, nuk e ka çuar në mend se NATO do të ndërhynte në Kosovë. Ja që ndodhi, ditën për diell dhe serbët nuk duan ende ta besojnë dhe shpresojnë se vetëm kanë parë një ëndërr. Pavarësia e Kosovës, me kushtezimet e përkohshme, është një proces që nuk presupozon shkeljen e të drejtës së shqiptarëve për vetëvendosje, sepse kjo rrethanë cënon thelbin e demokracisë, të drejtën e ekzistencës në liri. Para pak kohësh, ky ngërç dhe kompleks inferioriteti, nxorri kryen në qëndrimin ndaj futbollistëve të kombëtares, duke etiketuar lojëtarët me epitete të hallakatme, kur ata janë bërë mjeshtra në këtë lojë diku në emigracion, që tregon për fatin e tyre, edhe prej rrethanave të sundimit serb. Fati i përbashkët, në histori, kulturë, në projektimin e Shqipërisë moderne në Lidhjen Shqiptare të Prizrenit, doket dhe betejat e përbashkëta, e mbi të gjitha gjuha shqipe, limfa përbashkuëse dhe pashkëputur e shqiptarëve, i lidh si mishi me kockën, në udhëtimin e përbashkët shqiptarët e Kosovës, Shqipërisë, Çamërisë, Malit të Zi, Maqedonisë dhe kudo në diasporë. Shpallja e pavarësisë së Kosovës, ka qenë dhe do të mbetet një kompromis i madh i shqiptarëve, që u shoqërua me heqjen e flamurit, të himnit dhe me përgjumjen e idesë dhe aspiratës së bashkimit kombëtar.
Pavarësia erdhi si dhuratë, por bashkë me gjakun e bijëve të Kosovës martire në themelet e saj. Pavarësia e Kosovës vetëm sa ka ngritur siparin e zgjidhjes drejtë të çështjes shqiptare, të lënë në ankand për një shekull. Pra, shqiptarët e dy anëve të Drinit, siç e tha dikur Lasgush Poradeci, dhe e ripohoj Dritëro Agolli, më saktë qeveritarët e Shqipërisë dhe Kosovës, po këndojnë këngën, njëri thumbit e tjetri patkoit, e hienat e Moskës dhe Beogradit fërkojnë duart, presin që të shkapetemi me shoshojnë, e mandej të ribëjnë plojën e radhës. Melodia e saj i shkon pas midesë fqinjëve tanë, që kanë marrë sa kanë mund nga trojet dhe shpikin mijëra sebepe që të mbajnë ndezur konfliktin me të drejtën ekzistenciale të shqiptarëve. Tingëllima e kësaj melodie, megjithatë lë në udhëkryq çështjen shqiptare, e cila me pavarësinë e Kosovës ka nisur udhën e zgjidhjes, si refklektim i padrejtësive historike, të nisur me kohë, por që morën vulën e plotë në Konferencën e Londrës më 1913. Prandaj, Shqipëria Londineze, si dhe Shqipëria Atlantike, siç e ka emërtuar Ismail Kadare, kanë më shumë arsye për të menduar rrugën e bashkimit se sa rrugën e integrimit të çintegruar të shqiptarëve. Të nderuar qeveritarë të Shqipërisë dhe Kosovës, zotërinj politikanë, forconi shtetin ligjor dhe parimet e demokracisë dhe kjo i shërben çështjes shqiptare, lërini qefmbetjet dhe mbani përgjegjësi për detyrat që keni marrë përsipër, aspirata e shqiptarëve fle në mendjen dhe zemrën e tyre. Kjo i shërben çështjes shqiptare më mirë se sa gjithë deklaratat e bëra.