By Nisma qytetare e lindur në mërgatë, Lëvizja ‘Diaspora për Shqipërinë e Lirë’, po angazhohet në mënyrë pro-aktive për përfshirjen e mërgatës shqiptare në proceset politike dhe ato politikbërëse brenda Shqipërisë. Pas aktit barbar të shembjes së Teatrit Kombëtar më 17 maj 2020, mbi një vendim në shkelje ligjore nga dy niveleve të qeverisjes shqiptare të kryeministrit Edi Rama si dhe kryetarit të Bashkisë së Tiranës Erion Veliaj, shqiptarët e Diasporës, u organizuan në grupimin “Diaspora për Shqipërinë e Lirë” .
Zgjedhjet e 25 prillit nuk e përfshinë votën e Diasporës në votime edhe pse për këtë, Lëvizja loboi në mënyrë emergjente dhe mjaft konkrete, por mesa u pa forca të tjera nuk i dhanë hapësirën e duhur për ta realizuar në këto zgjedhje dhe kjo, u etiketua si mohim i te drejtës së vetme kushtetuese që ka një shqiptar që jeton jashtë atdheut.
Florian Haçkaj, është një nga emrat më të lakuar të Lëvizjes si dhe njëherësh bashkëkryetar i saj.
I lauruar në Universitetin e Shkencave të Aplikuara Bielefeld, Gjermani dhe më pas në Universitetin e Shkencave të Aplikuara në Lucernë, (Post Master në Menaxhim e Turizëm), dhe shumë kualifikime të tjera, Floriani ka mbi 10 vite eksperiencë në shitje ndërkombëtare, zhvillim biznesi dhe përvojë konsultimi në industrinë e aviacionit / turizmit. Fokusi i tij ne 8 vitet e fundit ka qenë në fushën e sigurisë kibernetike për rrjete globale të klientëve madhore e agjensi të Kombeve të Bashkuara.
Për Albanian Montreal Press, Florian Hackaj do të shprehë mendimin e tij lidhur me ngjarjet politike, zgjedhjet dhe cila është e ardhmja e Lëvizjes.
Shqipëria la pas zgjedhjet parlamentare të cilat ende provokojnë debat. Në opinionin tuaj, si u realizuan këto zgjedhje?
Në opinionin tim personal, zgjedhjet patën mjaft probleme, po në emër të Lëvizjes doja të theksoja disa nga problemet, te cilat i kemi bere publike edhe ne pozicionin tone zyrtar. Ato janë, ndryshimet e Kodit Zgjedhor të miratuar në mënyrë të njëanshme dhe pa konsensus ndërpartiak, përdorimi i burimeve financiare shteterore per fushate, perdorimi aktiv i Administratës Publike, abuzimi i fondeve te rindertimit pas tërmetit per «blerje votash», shantazhimi i administratës për rrezikimin e vendeve të punës, keqpërdorimi dhe trafikimi i të dhënave personale etj. Në gjykimin tim personal, koha e daljes ne skene e skemes se patronazhistëve, ishte i miremenduar per ti dhene nje mesazh te qarte, atyre qe ishin detyruar nga administrata te mbushnin listat me «votues te sigurte per PS-ne» perpara disa muajve, se patronazhistet e nepermjet tyre, partia shtet, ka mundesi te kontrolloje per ke kane votuar. Pra thene shkurt, mbajeni fjalen per voten e premtuar, sepse ne e gjejme te kunderten dhe humbni vendin e punes. Absolutisht që kjo ka ndikuar në rendin e votimit dhe njoh mjaft të tillë të cilët përjetuan këtë frikë.
Problematikë e vazhdueshme është shit-blerja e votës, një fenomen mjaft i përhapur dhe ende i padënuar nga drejtësia. Mendoj se është jo e paqëllimtë lënia e popullatës në varfëri ekstreme, që në raste fushatash, shkon në favor të pushtetit për t’i «blerë» mjaft lirë votat, sic edhe ndodhi.
Në raport me Diasporën shqiptare, dështimi më i madh, mbetet largimi nga e drejta kushtetuese e votës dhe veҁanërisht mosrealizmi i votës së Diasporës nga vendet e tyre, që ne si Lëvizje e kemi kërkuar prej fillimit. Ndalimi në mënyrë arbitrare i ardhjes se emigrantëve nga Greqia dhe Maqedonia e Veriut, pikërisht 3 ditë para zgjedhjeve, ishte nje tregues i qarte qe qeveria nuk e deshironte voten e Diaspores. Fakti qe disa ditë dite pas zgjedhjeve rifilluan fluturimet ҁarter me Ukrainën si kundërshembull, kur në fakt Ukraina shënonte numrin me të lartë me infektime nga COVID-19 se Greqia apo Maqedonia e Veriut, dëshmon që ndalimi i ardhjes se emigrantëve bënte pjesë në kalkulimet e qeverisë deri në detaj të votave e mandateve.
Sipas jush, si u zhvillua fushata e dy kampeve partiake?
Fushata e qeverisë në fuqi as nuk denjoi të parashtronte një program elektoral qytetareve me justifikimin se do të vazhdonin reformat që kanë nisur. Kryeministri përdori një krekosje të punëve të tij më të mira, edhe pse punet publike jane detyrime qeveritare te cilat paguohen nga taksat e qytetarëve. Kjo qeveri kishte kryefjalë fushtate vetëm fatkeqësinë e tërmetit dhe pandeminë. Sigurisht që nuk duhet harruar gjuha e dhunës, tallëse dhe e bullizmit, e cila u vu në përdorim e para nga kryeministri, ndaj njerëzve me aftësi të kufizuara, ndaj kandidateve femra të partisë kundërshtare, ndaj figurave më të vjetra të partive kundërshtare. Pra, një fushatë jo e denjë për të një shtet që protetendon të futet në Bashkimin Europian.
Përsa i përket Partisë Demokratike, partia më e madhe opozitare, mendoj se kish një program më të strukturuar. Theksoj se ne si Lëvizje, kemi kërkuar nga të dyja palët planin e Ekonomisë dhe të Energjisë në programet e fushatave të tyre dhe për këtë të fundit, vetëm Partia Demokratike na është përgjigjur dhe ka biseduar me ne rreth ketij programi. Qytetaret Shqiptare ne 2021 nuk meritojne premtime boshe por programe elektorale te shkruara, me te cilat mund te lidhet nje lloj kontrate me fituesin e zgjedhjeve. Ne gjykim te pergjithshem, mendoj se opozita mbajti një fushtatë më qytetare.
Diaspora për Shqipërinë e Lirë po përqafohet ҁdo ditë e më tepër nga shqiptarët e mërgatës, ҁfarë e bën programin tuaj tërheqës për të rinjtë e larguar nga Shqipëri?
Si fillim më lejoni të them sa i nderuar ndihem me gjithë këta njerëz të nderuar anë e mbanë botës se shprehin dëshiren të na bashkohen. Sa i përket arsyeve, mendoj se janë dy gjëra kryesore që mund të ndikojnë; rritja e Diasporës në numër por edhe ndërgjegjësimi i brezit të dytë që zhvillohet e jeton në Diasporë. Ky brez është mjaft i lidhur me Shqipërinë por njekohësisht janë edhe të mirëintegruar në vendet ku jetojnë dhe e kanë shembullin konkret për të krahasuar gjendjen e Shqipërisë me atë qe ne dhe ata metojnë për vendlinjen. Ndoshta qasja jonë konstruktive, artikulimi ndryshe e pa gjuhë te rënduar e me konotacione konfliktuale por edhe fokusimi jonë në disa tema sipas nesh thelbesore për aktualitetin në Shqiperi, besoj se mund të jenë disa nga arsyet e rritjes së mbeshtetjes ndaj Lëvizjes. Me lejoni të falenderoj të gjithë anëtarët e Lëvizjes që kontribuojnë përditë pasi jemi të gjithë bashkë që e krijojmë këtë frymë pozitive.
Lëvizja sapo festoi 1-vjetorin, cila është e ardhmja e saj, a parashikohet të kthehet në parti politike?
17 maj ishte 1-vjetori i Lëvizjes dhe aktivistët janë po aty me një tendencë në rritje organike ne numer. Edhe pse viti ka kaluar mjaft shpejt, Lëvizja pothuaj nuk ka qenë asnjëherë në gjendje letargjike, ka patur mjaft ndodhi nga aktualiteti në Shqipëri për të cilat ne kemi ngitur zërin apo u kemi kushtuar vëmendje. Më 10 prill të këtij viti u mbajt Asambleja e Përgjithshme, nga ku u zgjodh një kryesi përfaqësimi. Kryesia përbëhet prej 11 anëtarësh. Për herë të parë Lëvizja drejtohet nga dy bashkëpresident, kjo për të sjellë një qasje ndryshe dhe për t’i ikur kulturës së 1-it, e cila ndodh rëndom në Shqipëri. Për momentin ne kemi mbledhur keshillat e te gjithe anetareve dhe ne baze te tyre, si kryesi por ndertojme strategjine e Lëvizjes. Një nga veҁantitë e grupimit është diskutimi i gjerë dhe i hapur, pothuaj jemi aty për të rrahur idetë e ndryshme ku pastaj ajo që bëhet më e votueshme, fiton. Ne mendojmë se një lëvizje ku ka zë gjithëkush dhe është githpërfshirëse, premton nje të ardhme më të mirë për Lëvizjen por edhe për Shqipërinë që ne ëndërrojmë, një Shqipëri ku qytetari ka zë dhe dinjitet!
Por a do të jemi në të ardhmen një parti politike? Une besoj se ne si Levizje e kemi potencialin dhe njohuritë per kete, por besoj se jemi ende herët dhe kjo eshte pjese e strategjise sone e cila eshte ne ndertim. Gjykoj që është sakrifikë e madhe për secilin që ka krijuar me mund një jetë në perëndim, të marrë përsipër lenien e kesaj jete dhe te kthehet ne Shqiperi per tu investuar politikisht per te shtyre perpara idete e Levzijes per nje Shqiperi me te mire. Per ta permbledhur, kthimi jone ne nje parti politike nuk eshte qëllimi ynë por eshte e qarte që qëllimi yne me i afërt, mbetet mundesimi i votes se diasporës por edhe përfaqësimi i saj ne parlamentin Shqiptar. Ne fund, a do jemi ne apo te tjere që do perfaqesojne Diasporën, është e per t’u vendosur nga vetë komunitetet nëpër botë. Jam i sigurtë që me pjesëmarrjen e Diasporës ne votime, procesi në tërësi do të jetë më i demokratizuar, sepse ҁdo proces zgjedhor, nga ku prej 3.7 milionë votuesish, 1.3 milionë privohen, nuk mund te quhet një proces i drejtë.
Bisedoi: Blerina Ruka
