By Arsyeja pse disa individë humbasin shpesh dhe të tjerë jo varet nga shumë faktorë, por sipas neuroshkencës, disa mundësi në aktivitetin e trurit janë të rëndësishëm. Një faktor është aftësia për të marrë informacion të shpejtë gjatë procesit mësimor në mjedisin që na rrethon duke aktivuar rrugë të shkurtra dhe të shpejta nervore dhe shmangur pjesë të tjera të panevojshme për proçesin në tru.
Në vazhdim, një tjetër faktor i rëndësishëm është mundësia e aktivizimit në tru të pjesës llogaritëse/kalkulus të bashkangjitur brenda kuadrit të mësuarit përforcues “reinforcement”. Disa elementë kryesorë që qëndrojnë në themel të efikasiteti të veprimeve në të mësuarit shpejt janë mundësia për të llogaritur pengesa të navigimit jo linear në aspektin e performancës së sjelljes dhe efekti neuro-biologjik të përfshira në mësimin e shpejtë. Kjo aftësi për të ndërtuar dhe për t’ju referuar një harte mendore me aftesi krijuese për të kapërcyer pengesa shkon drejt shpjegimit se pse ata janë navigues më të mirë. Si rrjedhin, individet që kanë zhvilluar dhe aktivuar aftësinë krijuese për të kapërcyer barriera kanë mundësinë të mos humbin shpejt në krahasim të individëve që mendojnë në një formë trajektore lineare të rrugës. Memoria “spaciale” e ambjentit që na rrethon është e rëndësishme dhe e nevojshme për çdo individ përgjatë jetës së përditshme. Vitet e fundit kanë marë një zgjerim i studimeve që përpiqen të kapërcejnë hendekun midis ndryshimeve të lidhura me moshën dhe shqisave “sensoreve” njohëse të navigimit. Këto studime fillojnë të sugjerojnë se ndërprerjet në llogaritjet hapësinore, të sensoreve njohëse të navigimit dhe orientimit në mjedis janë ndër treguesit më të hershëm të rënies cognitive.
Fatjona R. Lubonja Ed.D. është studiuese/autore e shumë shkrimeve dhe ka studiuar Neuroshkencë & Behavior në Columbia University, në New York. #fatjonalubonja
