By Eutanazia, apo vdekja e kërkuar nga vetë pacienti në kujdesin mjekësor, po bëhet gjithnjë e më e ligjshme nëpër botë. Aktivistë të të drejtave të njeriut në Kanada thonë se mënyra se si është rregulluar kjo çështje në këtë vend nxit edhe pacientët, që nuk e kanë vdekjen të afërt të zgjedhin eutanazinë. Jo pak prej kanadezëve, sidomos ata me aftësi të kufizuara zgjedhin vdekjen që të mos përballen me faturat në rritje.
Në Kanada, të rriturit që konsiderohet se janë në një gjëndje të rëndë dhe të pashërueshme dhe vuajtjet e pacientit janë të “padurueshme” mund të kërkojnë ndihmë për të vdekur. Eutanazia apo vetëvrasja nën kujdesin e stafit mjekësor është kritikuar në Kanada nga ekspertë të të drejtave të njeriut, akademikë dhe aktivistë të personave me aftësi të kufizuar. Kanadaja lejon personat me aftësi të kufizuar të zgjedhin vetëvrasjen ndonëse nuk kanë ndonjë problem tjetër mjekësor. Vendi, i cili e bëri eutanazinë të ligjshme gjashtë vjet më parë, ka pa dyshim rregullat më të lehta të eutanazisë në botë.
Aktivistët e personave me aftësi të kufizuar dhe zyrtari më i lartë i të drejtave të njeriut në Kanada, thonë se këto rregullore zhvlerësojnë jetën e personave me aftësi të kufizuara dhe mund të jenë duke i shtyrë mjekët të sugjerojnë gjithnjë e më shumë procedurën edhe për ata persona që më parë nuk e kanë pasur në mëndje ta bëjnë këtë.
Ndërkohë, ministri kanadez i shëndetësisë thotë se ligji i eutanazisë njeh të drejtat e të gjithëve dhe vlerën e barabartë të çdo jete. Eutanazia është e ligjshme në shtatë vende: Belgjikë, Kanada, Kolumbi, Luksemburg, Holandë, Zelandë e Re, Spanjë dhe disa shtete në Australi. Vende të tjera, duke përfshirë disa shtete të SHBA-së, e lejojnë eutanazinë vetëm kur pacientët e marrin vetë ilaçin vdekjeprurës, zakonisht me recetë mjeku.
Në vitin 2016, ligji fillestar i eutanazisë i Kanadasë ishte për personat mbi 18 vjeç, që plotësonin disa kushte, duke përfshirë gjendjen mjekësore “të rëndë dhe të pashërueshme”, që shkakton vuajtje të padurueshme dhe vdekja e të cilëve mund të parashikohej si e pashmangshme.
Ligjvënësit më vonë e hoqën kufizimin duke thënë që vetvrasjen mund ta kërkonin edhe ata, vdekja e të cilëve nuk është e pashmangshme, një veprim që kritikët thonë se hoqi mbrojtjen kryesore. Ndryshe nga vendet e tjera si Belgjika dhe Holanda, ku eutanazia ka qenë e ligjshme për dy dekada, Kanadaja nuk ka komisione për të shqyrtuar rastet që përbëjnë shqetësim dhe nuk ka asnjë kufizim për mjekët që sugjerojnë eutanazinë për pacientët që nuk e kanë kërkuar vet atë.
Shoqata e profesionistëve shëndetësorë kanadezë që ofrojnë eutanazi këshillon mjekët dhe infermierët të informojnë pacientët nëse mund të kualifikohen, si një nga “opsionet e tyre të kujdesit klinik”. Njerëzve që kërkojnë eutanazi në Kanada gjithashtu nuk u kërkohet të kenë shteruar të gjitha opsionet e tyre të trajtimit, siç është rasti në Belgjikë dhe Holandë. Sipas ligjit aktual, çdo i rritur me një sëmundje të rëndë, ose paaftësi mund të kërkojë të vdesë, duke zgjeruar në masë të madhe numrin e njerëzve të kualifikuar për eutanazi.
Ndërkohë, disa kanadezë me aftësi të kufizuara kanë zgjedhur vdekjen, që të shmangin përballjen me faturat në rritje. Legjislacioni për vdekjen në kujdesin mjekësor po zgjerohet në tërë botën. Ligjvënësit do ta debatojnë atë në Britani dhe Parlamenti i Portugalisë së fundmi mbështeti një projekt-ligj për eutanazinë. Ndërsa disa ekspertë thonë se sistemi në Kanada kërkon një shqyrtim të mëtejshëm.
Vitin e ardhshëm, Kanadaja do të lejojë që njerëzit të zgjedhin vdekjen ekskluzivisht për arsye të shëndetit mendor. Vendi gjithashtu po shqyrton shtrirjen e eutanazisë tek personat nën 18 vjeç, që plotësojnë të njëjtat kërkesa si të rriturit./ VOA
